U tuyến giáp và những điều bạn tuyệt đối không nên bỏ qua

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Ths.BS Trần Nhật Tiến - Trưởng Khoa BV Ung Bướu Hà Nội

U tuyến giáp là căn bệnh nội tiết xảy ra khi cơ thể có sự xuất hiện của các khối u bất thường nằm ở vị trí tuyến giáp. Hãy cùng Fucoidan Care tìm hiểu chi tiết về căn bệnh này qua bài viết dưới đây.

U tuyến giáp là gì?

Căn bệnh u tuyến giáp

U tuyến giáp còn được biết tới với tên gọi là nhân tuyến giáp. Đây là những nốt/khối đặc hoặc lỏng được hình thành ngay bên trong nhu mô tuyến giáp - 1 tuyến nhỏ nằm ở vùng cổ trước, ngay trên xương ức của con người.

Hầu hết các u tuyến giáp không quá nghiêm trọng và không gây ra các triệu chứng nên người bệnh rất khó phát hiện. Thay vào đó, căn bệnh này thường tình cờ được phát hiện trong quá trình thăm khám sức khỏe định kỳ qua siêu âm tại vùng cổ. Những khối u tuyến giáp thường lành tính nhưng cũng có một số ít phát triển thành ung thư. U tuyến giáp thường có triệu chứng khi đã phát triển lớn, gây chèn ép và tạo khó khăn cho các hoạt động thở, nuốt của người bệnh.

Dấu hiệu của bệnh u tuyến giáp

Dấu hiệu của căn bệnh u tuyến giáp

Thực tế các dấu hiệu của căn bệnh u tuyến giáp rất ít và bệnh thường diễn biến âm thầm với các triệu chứng rất mơ hồ, không rõ ràngnên người bệnh rất khó để phát hiện. Chỉ khi khối u đã phát triển, tăng kích thước và có các hiện tượng chèn ép đến các cơ quan xung quanh thì bệnh nhân mới thấy cơ thể xuất hiện các dấu hiệu như:

• Hai bên hoặc vùng dưới cổ có dấu hiệu sưng một cách bất thường và chuyển động theo nhịp nuốt. Người bệnh có thể nhìn thấy tình trạng này thông qua việc soi gương hoặc cảm nhận rõ rệt khi sờ tay lên vùng cổ.
• Khối u chèn ép dây thanh quản sẽ khiến cho người bệnh bị thay đổi giọng nói, tình trạng khản giọng ngày càng nghiêm trọng hơn, đồng thời đi kèm với đó là biểu hiện ho kéo dài không khỏi.
• Người bệnh thường bị khó nuốt, có cảm giác vướng víu ở vùng cổ, cuống họng và gây khó khăn trong quá trình giao tiếp.
• Hạch ở vùng cổ sưng

U tuyến giáp có nguy hiểm không?

Dấu hiệu của căn bệnh u tuyến giáp

Để xác định được u tuyến giáp có nguy hiểm không thì chúng ta cần phải xác định khối u đó là lành tính hay ác tính:

U tuyến giáp lành tính

Hầu hết các trường hợp u tuyến giáp lành tính không gây ra những hậu quả ảnh hưởng tới tính mạng, tuy nhiên nếu khối u tăng kích thước thì có thể gây nên những ảnh hưởng tới sinh hoạt và chất lượng cuộc sống của người bệnh:

• Khối u chèn ép khiến cho việc ăn uống của người bệnh trở nên khó khăn, có cảm giác đau mỗi khi nhai, nuốt gây ra những vấn đề về tiêu hóa. Người bệnh cũng có cảm giác sợ đau nên thường kén ăn, dễ bị sụt cân, thiếu dinh dưỡng.
• Việc giao tiếp và nói chuyện với mọi người trở nên khó khăn khiến cho người bệnh cảm thấy mệt mỏi, ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống và công việc.
• Khối u có kích thước lớn khiến cổ nổi lên một cục gây mất thẩm mỹ, người bệnh dễ bị mặc cảm và tự ti

Trong một số trường hợp khối u tuyến giáp lành tính có thể tiến triển thành ung thư gây nguy hiểm tới tính mạng của người bệnh. Vì vậy kể cả khi đã được chẩn đoán là u tuyến giáp lành tính thì người bệnh vẫn cần phải theo dõi sức khỏe thường xuyên và thực hiện theo các hướng dẫn điều trị của bác sĩ.

 U tuyến giáp ác tính

U tuyến giáp ác tính hay ung thư tuyến giáp chính là căn bệnh nguy hiểm nếu không được phát hiện và can thiệp điều trị sớm. Theo các chuyên gia nội tiết chia sẻ, ung thư tuyến giáp khi được phát hiện và can thiệp sớm, đúng cách thì hoàn toàn có thể chữa khỏi.

Ngoài ra, tỷ lệ người mắc bệnh u tuyến giáp ác tính không cao, tuy nhiên người bệnh cũng không nên chủ quan. Những trường hợp ung thư tuyến giáp khi phát hiện ở giai đoạn nặng thường sẽ cho tiên lượng sống thấp, điều trị cũng trở nên khó khăn, tốn kém cả về thời gian và tài chính. Bên cạnh đó, ung thư tuyến giáp còn có thể tái phát nếu người bệnh chủ quan, không tuân thủ theo những hướng dẫn, điều trị từ các bác sĩ chuyên khoa.

Nếu khối u ác tính di căn thì có thể ảnh hưởng tới hầu hết các cơ quan trong cơ thể, gây ra những hậu quả khôn lường:

• Di căn gan gây nên tình trạng vàng da, mắt, niêm mạc, nổi mẩn ngứa, đầu và bụng to bất thường…
• Di căn phổi khiến cho người bệnh có cảm giác tức ngực, khó thở, ho ra máu, tràn dịch màng phổi
• Di căn xương khớp gây nên cảm giác đau nhức, dễ gãy xương
• Di căn thần kinh dẫn tới tình trạng đau đầu, đau nửa đầu, thường xuyên mất ngủ, giảm trí nhớ…

Biến chứng nặng nhất của căn bệnh ung thư tuyến giáp chính là tử vong khi khối u di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể nhưng các biện pháp điều trị như xạ trị, sử dụng I-131, phẫu thuật… đều không mang lại hiệu quả cao.

Nguyên nhân của bệnh u tuyến giáp

Nguyên nhân của bệnh u tuyến giáp

Đến nay, nguyên nhân của u tuyến giáp vẫn chưa thể xác định được chính xác, tuy nhiên các yếu tố nguy cơ sau đây được coi là nguyên nhân gây ra căn bệnh này:

Bức xạ ion hóa

Bức xạ ion hóa chính là một trong những yếu tố nguy cơ được biết đến đối với cả bệnh u tuyến giáp lành tính và ác tính. Những người bị nhiễm bức xạ ion có thể phát triển các nốt tuyến giáp với tỷ lệ khoảng 2% mỗi năm. Tỷ lệ căn bệnh u tuyến giáp ác tính đã được ghi nhận cao, chiếm khoảng 20% - 50% trong số các nốt sờ thấy của bệnh được chiếu xạ trước đó.

Thiếu hụt hoặc thừa i-ốt

Thiếu hoặc thừa i-ốt trong chế độ ăn uống cũng là nguyên nhân khiến tuyến giáp phát triển các nhân giáp.

Ngoài ra còn có thể có một số các nguyên nhân khác dẫn tới căn bệnh u tuyến giáp như hút thuốc lá, béo phì, hồi chứng chuyển hóa, uống rượu, u xơ tử cung…

Cách chẩn đoán căn bệnh u tuyến giáp

Các phương pháp chẩn đoán căn bệnh u tuyến giáp

Đánh giá ban đầu đối với người bệnh mắc u tuyến giáp bao gồm việc khai thác kỹ tiền sử cá nhân và gia đình của người bệnh, thăm khám sức khỏe, xét nghiệm hormone tuyến giáp (FT3; FT4), hormone kích thích tuyến giáp (TSH), siêu âm tuyến giáp để xác định được đặc điểm của nhân giáp.

Sau khi đã thực hiện được việc siêu âm phát hiện bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định chọc hút tế bào để tăng độ chính xác cho xét nghiệm tế bào học, xác định bản chất của khối u là lành tính hay ác tính để có thể xác định phương hướng quản lý và điều trị. Trong một số trường hợp cần xét nghiệm gen di truyền, dấu ấn hóa mô miễn dịch cũng như chụp chiếu đánh giá thêm: siêu âm đàn hồi mô, chụp MRI, CT và FDG-PET/CT.

Xét nghiệm hormone kích thích tuyến giáp

Mỗi bệnh nhân có nhân giáp, xét nghiệm hormone kích thích tuyến giáp (TSH) nên là xét  nghiệm ban đầu và thường được sử dụng như một hướng dẫn để có phương pháp xử trí sau này.

Nếu hàm lượng hormone kích thích tuyến giáp ở mức bình thường hoặc cao thường gây ra các lo ngại do nguy cơ mắc bệnh ác tính. Tuy nhiên, hàm lượng hormone kích thích tuyến giáp thấp thường sẽ là một nốt lành tính.

Bước tiếp theo ở một bệnh nhân có lượng hormone kích thích tuyến giáp thấp chính là đánh giá khả năng xuất hiện nhân độc tuyến giáp bằng việc thực hiện xạ hình tuyến giáp với TC-99cm hoặc I-ốt 131. Các nốt tuyến giáp tự hoạt động thường lành tính và hiếm khi có bước thực hiện chẩn đoán thêm.

Siêu âm tuyến giáp

Siêu âm tuyến giáp là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh quan trọng thường được thực hiện để đánh giá các nhân tuyến giáp. Phương pháp này thường cung cấp các thông tin về kích thước, cấu trúc, những thay đổi nhu mô và có thể phát hiện được các tổn thương nhỏ tới 2mm.

Siêu âm tuyến giáp tường được thực hiện để phân biệt giữa các tổn thương lành tính và ác tính, đồng thời tránh cho các bệnh nhân phải sử dụng các thủ thuật xâm lấn không cần thiết. Một số các đặc điểm có liên quan tới bệnh u tuyến giáp ác tính và được coi là các yếu tố nguy cơ độc lập bao gồm vi vôi hóa, bờ không đều, chiều cao lớn hơn chiều rộng hay tăng sinh mạch máu. 

Siêu âm tuyến giáp có độ nhạy cao trong việc phát hiện các nhân giáp nhỏ, khó phát hiện bằng việc sờ nắn bằng tay.

Chọc hút kim nhỏ

Chọc hút kim nhỏ hay còn được biết tới là phương pháp FNA, tạo thành nền tảng để đánh giá nhân giáp, đại diện cho công cụ chẩn đoán hiệu quả và chi phí nhất, được sử dụng trong việc đánh giá nhân giáp. Việc sử dụng phương pháp này dưới hướng dẫn của siêu âm được ưu tiên hơn so với không có siêu âm dẫn đường vì có liên quan tới độ chính xác, tỷ lệ kết quả âm tính giản.

Quyết định thực hiện FNA dựa trên phân tầng rủi ro của từng cá nhân bằng cách sử dụng bệnh sử, khám lâm sàng và kết quả siêu âm của bệnh nhân. Các nốt có kích thước nhỏ hơn 1cm được FNA khi có nhiều hơn một đặc điểm đáng ngờ của siêu ẩm, nổi hạch cổ hoặc tiền sử dóc nguy cơ cao mắc bệnh.

Chẩn đoán tế bào học

Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ khuyến nghị, sử dụng phân loại Bethesda phân tầng các phát hiện tế bào học thành 6 loại chính, mỗi một loại cho thấy cách đánh giá và quản lý tiếp theo sẽ có sự khác nhau. Các phân loại chẩn đoán của hệ thống Bethesda để báo cáo tế bào học tuyến giáp được mổ tả:

Không chẩn đoán

Mẫu không đủ số lượng tế bào để thực hiện đánh giá.

Lành tính

Là các mô tuyến giáp bình thường, lành tính hoặc các nốt u tuyến hoặc viêm tuyến giáp Hashimoto và viêm tuyến giáp u hạt bán cấp.

Tân sinh nang hoặc nghi ngờ tân sinh nang

U nang hoặc nghi ngờ ung thư dạng nang bao gồm u tuyến tế bào hoặc vi nang. Vì FNA chỉ lấy mẫu một phần của nốt nên xem xét phẫu thuật cắt bỏ u để xác định xem tổn thương vi nang là lành tính hay ác tính.

Nghi ngờ là bệnh ác tính

Nghi ngờ u tuyến giáp là ác tính khi có một số đặc điểm ác tính nhưng không đủ để thực hiện chẩn đoán xác định ác tính.

Bệnh ác tính

Các loại u tuyến giáp ác tính sẽ có các tế bào học khác nhau như:

• Ung thư tuyến giáp thể nhú và các biến thể
• Ung thư tuyến giáp dạng tủy
• Ung thư tuyến giáp biệt hóa kém
• Ung thư tuyến giáp không biệt hóa
• Ung thư di căn tuyến giáp và lymphoma

Chẩn đoán phân biệt

Mặc dù hầu hết các nhân và u tuyến giáp được chẩn đoán là lành tính, người bệnh vẫn nên theo dõi và chẩn đoán loại trừ bệnh ác tính, đặc biệt đối với những bệnh nhân có nguy cơ bị ung thư tuyến giáp.

Các khối u ở vị trí vùng cổ trước có thể là các u lành tính dưới da (u bã đậu, u mỡ…) không phải ở tuyến giáp, có thể chỉ là hạch viêm, có thể là hạch di căn từ các loại ung thư khác tại vị trí vùng đầu mặt cổ, ung thư thực quản, ung thư phổi hay ung thư dạ dày….

Cách phòng tránh căn bệnh u tuyến giáp

Cần có chế độ ăn uống hợp lý và khoa học để phòng ngừa căn bệnh u tuyến giáp

Mặc dù không thể ngăn chặn được hoàn toàn các bệnh u tuyến giáp nhưng bạn có thể hạn chế tối đa sự hình thành của các khối u tại vị trí tuyến giáp bằng việc thay đổi các thói quen sau:

• Ăn uống khoa học: Cách tốt nhất và an toàn nhất để giúp cơ thể luôn khỏe mạnh chính là xây dựng chế độ ăn uống khoa học, tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như rau xanh, trái cây để cân bằng hàm lượng hormone tuyến giáp. Bạn cũng cần chú ý tới hàm lượng I-ốt có trong các bữa ăn hàng ngày để giảm thiểu tình trạng thiếu hụt hoặc dư thừa I-ốt gây nên căn bệnh tuyến giáp.
• Không hút thuốc lá: Khói thuốc lá không chỉ làm hại cho tuyến giáp mà còn gây ra hàng loạt các vấn đề liên quan tới sức khỏe khác. Chính vì vậy việc bỏ thuốc lá cũng như hạn chế tối đa việc tiếp xúc với khói thuốc sẽ giúp bảo vệ cơ thể của bạn.
• Tập thể dục: Đây chính là cách để giúp cơ thể của bạn luôn khỏe mạnh giúp đẩy lùi bệnh tật.
• Theo dõi sức khỏe định kỳ: Đây là phương pháp giúp bạn phát hiện được căn bệnh u tuyến giáp hoặc các bệnh lý khác. Vì vậy hãy theo dõi sức khỏe định kỳ 6-12 tháng/lần để có thể sớm phát hiện được những bất thường bên trong cơ thể.

Sản phẩm Fucoidan Care

Công ty Cổ phần THT Pharma hiện nay đang là đơn vị cung cấp các sản phẩm Fucoidan Care chính hãng và chất lượng với mức giá hợp lý. Sản phẩm Fucoidan Care được làm từ các thành phần chính bao gồm Fucoidan, Beta-glucan, nấm đông trùng hạ thảo. Đây là sự kết hợp hoàn hảo giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm thiểu các tác hại xấu của quá trình hóa xạ trị đối với bệnh nhân ung thư, hồi phục sức khỏe sau phẫu thuật và hạn chế tối đa quá trình oxy hóa.

Ngoài ra nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng Fucoidan Care có tác dụng giúp hỗ trợ tăng cường sức mạnh cho bạch cầu, góp phần tiêu diệt các tế bào lạ, các gốc tự do mà không gây ảnh hưởng tới các tế bào khỏe mạnh. Sản phẩm này không chỉ thích hợp với những bệnh nhân ung thư mà còn phù hợp với những người khỏe mạnh với tác dụng dự phòng và tăng cường sức đề kháng, đẩy lùi bệnh tật. Hãy bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình ngay hôm nay bằng cách sử dụng Fucoidan Care đúng cách và hiệu quả. Liên hệ ngay với chúng tôi theo hotline: 0866.205.833 để được tư vấn chi tiết.

Trên đây là một số chia sẻ của Fucoidan Care về bệnh u tuyến giáp. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn đọc có thể trau dồi thêm kiến thức về căn bệnh này, từ đó biết cách phòng tránh hiệu quả.