U bã đậu: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ Lê Thị Hải.

U bã đậu có thể gặp ở mọi vùng da trên cơ thể, tuy nhiên phổ biến nhất vẫn là những vùng da tiết nhiều mồ hôi, điều kiện vệ sinh và sự khô thoáng của da kém. Vậy nguyên nhân hình thành các khối u này là gì? Dấu hiệu của chúng ra sao? Cách điều trị thế nào?

Hãy cùng Nutri Fucoidan tìm hiểu chi tiết về những vấn đề này qua bài viết dưới đây nhé.

Khái quát về u bã đậu

U bã đậu

U bã đậu là gì?

U bã đậu còn được biết tới là u tuyến bã, là một nốt phồng phát triển chậm ở phía dưới da, có màng bao bọc. Bên trong của các u này sẽ có chất nhờn đặc mềm màu vàng hoặc màu vàng đục, có cặn như chất bã và bao có thể có lỗ thông ra bên ngoài da. U tuyến bã thường lành tính, không gây cảm giác đau. Một số trường hợp có thể sẽ bị nhiễm trùng, lúc này người bệnh sẽ có cảm giác khó chịu, đau nhức và tấy đỏ.

U bã đậu có thể mọc ở mọi nơi trên cơ thể như đầu, cổ, tai, lưng, mông, chân, tay….

Nguyên nhân hình thành u tuyến bã

Nhiệm vụ chính của tuyến bã chính là tiết ra chất bã và chất này sẽ được đổ vào các nang lông thông qua một ống và sau đó chui qua lỗ chân lông để thoát ra ngoài. Nhờ cơ chế này mà da của chúng ta cũng được bôi trơn. Nếu xảy ra tình trạng tắc ống tuyến bã thì những chất bã này sẽ không có đường bài xuất nên sẽ gặp tình trạng tích tụ lại và tạo thành u bã đậu.

Một số nguyên nhân chính gây nên tình trạng tắc tuyến bã và khiến cho u bã đậu hình thành:

• Da từng bị chấn thương
• Người bệnh đang trong tuổi dậy thì
• Tính chất da nhờn nhưng hàng ngày không được vệ sinh thường xuyên và sạch sẽ.

Các triệu chứng của u bã đậu

Các triệu chứng của u tuyến bã

Bạn có thể nhận biết tình trạng u tuyến bã thông qua một số dấu hiệu điển hình như:

• Kích thước u tăng dần, có thể ban đầu các khối u này nhỏ như mụn bọc, sau đó nổi trên bề mặt da và khi sờ vào sẽ có cảm giác mềm, mặt khối u nhẵn
• Khi khối u to lên sẽ chiếm nhiều diện tích trên bề mặt của da, tạo nên cảm giác khó chịu, gây ảnh hưởng trực tiếp tới tính thẩm mỹ
• U bã đậu thường xuất hiện ở vị trí da đầu hoặc các vùng da tiết nhiều mồ hôi, chất bã như khu vực lưng, nách, phía trước hoặc phía sau vành tai, mông…
• Một số trường hợp u quá to có thể sẽ gây chèn ép vào các dây thần kinh khiến bệnh nhân cảm thấy khó chịu, đau nhức…
• Do tổ chức bã đậu trong u là môi trường lý tưởng để các loại sinh vật phát triển. Do đó khi có những đợt xâm nhập bội nhiễm của vi khuẩn vào bên trong sẽ dẫn tới hiện tượng u bị sưng, nóng, đỏ và gây cảm giác đau. Đặc biệt một số người có thể rơi vào tình trạng như hoại tử, hình thành các vết loét, mưng mủ và vết thương trên da cũng sẽ lâu lành hơn.

U bã đậu có nguy hiểm không?

Bản chất của u bã đậu là lành tính nên thường không đáng lo ngại. Nếu nặn hay rạch khối u để lấy nhân bên trong ra có thể sẽ rất dễ bị nhiễm trùng vì khối u tái phát nhiều lần. Những trường hợp đã phẫu thuật loại bỏ u nếu không được chăm sóc và vệ sinh da cẩn thận thì có thể dẫn tới nguy cơ viêm nhiễm rất cao.

Bình thường, rất ít trường hợp u tuyến bã gây cảm giác đau nhưng một khi đã bị viêm nhiễm thì rất dễ bị hoại tử, mưng mủ và có vết loét. Mặc dù không tác động nhiều tới sức khỏe tuy nhiên dạng u này lại mọc ở vị trí dễ thấy như tai, cằm… gây mất thẩm mỹ. Ngoài ra, một số trường hợp khối u có kích thước lớn, nằm gần nên có thể chèn vào các dây thần kinh gây cảm giác đau nhức cho người bệnh.

Chẩn đoán và điều trị u bã đậu

Điều trị u bã đậu

Chẩn đoán u tuyến bã

Ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ bị u tuyến bã, người bệnh nên tới các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám cũng như điều trị kịp thời. Hiện u được chẩn đoán dựa trên phương pháp khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ căn cứ vào các dấu hiệu nhận biết, vị trí mọc của u để từ đó xác định được có phải u bã đậu hay không và sẽ đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Với những trường hợp chưa thể chắc chắn có phải là u bã đậu hay không thì bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh làm thêm một số xét nghiệm cần thiết như siêu âm, chụp CT cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ MRI… Từ đó có thể xác định và chẩn đoán chính xác được từng loại u.

Điều trị u tuyến bã 

Thực tế có rất ít trường hợp u bã đậu biến mất. Chỉ khi khối u được tạo nên bởi tình trạng lỗ chân lông bị bít kín nên khi có tác động khiến tuyến bã nhờn ở lỗ chân lông thông thoáng hay cơ thể được giải nhiệt, giải độc thì khối u này mới dần dần nhỏ hơn, teo lại và biến mất.

Do vậy, việc điều trị u tuyến bã là việc cần thiết. Ngay từ khi khối u mới xuất hiện, người bệnh phải tới các cơ sở y tế để bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán và thực hiện các can thiệp điều trị loại bỏ khối u.

Phẫu thuật là phương pháp được ưu tiên hàng đầu và tốt nhất trong việc điều trị u bã đậu. Tốt nhất nên cắt bỏ khối u khi chưa xảy ra tình trạng bội nhiễm, khối u chỉ mới có kích thước nhỏ, khoảng 1cm - 2cm. U ngày càng lớn sẽ càng dễ chảy mủ, gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn, viêm loét và như vậy việc điều trị càng trở nên phức tạp, thậm chí có thể để lại sẹo xấu sau quá trình điều trị.

Phẫu thuật u tuyến bã chỉ được thực hiện khi khối u không bị viêm nhiễm. Bởi nếu u trong tình trạng viêm nhiễm sẽ rất dễ bị vỡ và khó để loại bỏ hoàn toàn, nếu phẫu thuật sẽ càng làm gia tăng nguy cơ tái phát. Trong trường hợp khối u đang bị viêm, bạn sẽ cần phải điều trị kháng sinh, giảm đau cho tới khi khỏi hoàn toàn mới thực hiện phẫu thuật.

Hiện nay đang có 2 hình thức phẫu thuật u bã đậu được áp dụng phổ biến:

Phẫu thuật rạch thông thường

Toàn bộ quá trình phẫu thuật u tuyến bã diễn ra nhanh chóng, chỉ khoảng 30 - 45 phút. Người bệnh sẽ được gây tê tại chỗ sau đó ở vị trí khối u, các bác sĩ sẽ dùng dao phẫu thuật được tiệt trùng trước đó, tiến hành rạch một đường nhỏ để bóc bỏ toàn bộ tổ chức bã đậu ở bên trong và lớp vỏ bọc khối u. Cuối cùng vết rạch này sẽ được khâu lại, người bệnh có thể ra về mà không cần phải ở lại viện để theo dõi.

Phẫu thuật laser

So với phương pháp phẫu thuật rạch thông thường thì phẫu thuật laser hiện đại hơn, được thực hiện bằng cách dùng tia laser có nhiệt độ phù hợp để làm bay hơi khối u bã đậu, ít khi để lại sẹo nên tính thẩm mỹ cũng cao hơn.

Sau khi thực hiện phẫu thuật u tuyến bã, người bệnh có thể sẽ có cảm giác đau nhức tại vị trí tổn thương trong một vài ngày, tuy nhiên tình trạng này sẽ dần dần chấm dứt. Việc kiêng khem cũng không quá cần thiết nên người bệnh vẫn có thể ăn uống bình thường.

Những ngày đầu sau phẫu thuật, người bệnh vẫn nên nghỉ ngơi, không nên vận động mạnh để tránh làm chấn thương vết mổ, nên thực hiện các biện pháp chăm sóc da như bác sĩ hướng dẫn. Nếu thấy cơ thể có biểu hiện sốt, mệt mỏi, đau, đỏ, sưng, nóng ở vị trí vết mổ thì cần tái khám ngay để được xử lý, tránh các biến chứng viêm nhiễm.

Cách phòng ngừa tái phát u bã đậu

Để tránh tình trạng u tuyến bã có cơ hội xuất hiện hoặc tái phát, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau đây:

• Duy trì chăm sóc và giữ cho da luôn sạch sẽ, luôn để da được khô thoáng. Đặc biệt với những người có làn da dầu thì càng cần phải vệ sinh da thường xuyên.
• Lựa chọn các loại sản phẩm làm sạch da phù hợp, có khả năng giúp da được khô thoáng
• Nên tắm rửa đều đặn, thường xuyên và hàng ngày để không bị tích tụ bã nhờn.

Thực tế không phải mọi trường hợp u bã đậu đều cần phải thực hiện phẫu thuật. Nếu u có kích thước nhỏ, có thể điều trị bằng thuốc để kiểm soát được sự phát triển của khối u.

Chế độ dinh dưỡng cho người mắc u bã đậu

Chế độ dinh dưỡng cho người bị u tuyến bã

Dưới đây là chế độ ăn uống dành cho người bị u bã đậu mà bạn cần lưu ý:

Những thực phẩm nên ăn

Nước

Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới tình trạng u tuyến bã là do các chất cặn bẩn, bã nhờn không thể tự thoát ra được nên mới hình thành nên các khối u bã. Vì vậy bạn cần phải uống nhiều nước để thanh lọc cơ thể, thải độc tố ra ngoài cơ thể, hạn chế tối đa tình trạng bít tắc lỗ chân lông, làm giảm nguy cơ mắc u bã đậu.

Bổ sung thực phẩm xanh

Trong các loại thực phẩm xanh không có chất kích thích tăng trưởng, chất bảo quản hay thuốc trừ sâu. Điều này không chỉ có lợi cho hệ tiêu hóa mà còn hạn chế xuất hiện sự lắng đọng, hình thành nên cặn

Thực phẩm tươi sống

Những người bị u bã đậu nên sử dụng các nhóm thực phẩm tươi sống không có chứa chất bảo quản như các loại thực phẩm đông lạnh hay đã qua chế biến.

Những thực phẩm nên tránh

Đồ chứa nhiều dầu mỡ

Những người bị u tuyến bã nên hạn chế sử dụng những đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ… Đây đều là những thực phẩm gây ảnh hưởng không tốt tới hệ tiêu hóa, khiến những bộ phận này phải làm việc quá sức, vất vả nên gặp khó khăn trong việc đào thải các chất cặn bẩn.k

Các chất kích thích

Các chất kích thích cũng có thể khiến cho hệ bài tiết của cơ thể làm việc không hiệu quả, không thể tự đào thải các chất cặn bẩn ra bên ngoài mà sẽ tích tụ bên dưới lỗ chân lông. Khi tích tụ quá nhiều và quá lâu thì các chất cặn này sẽ hình thành nên u bã đậu.

Chế độ luyện tập cải thiện sức khỏe cho người mắc u bã đậu

Thường xuyên tập thể dục

Thói quen tập thể dục không chỉ giúp nâng cao sức khỏe và giúp lượng máu trong cơ thể lưu thông tốt hơn mà còn giúp tăng lượng hồng cầu và bạch cầu. Từ đó có thể phòng ngừa được các loại bệnh thông thường.

Ngoài ra, mỗi lần luyện tập thể dục, lượng mồ hôi thoát ra ngoài sẽ kèm theo các chất cặn bã, giảm tỷ lệ mắc u bã đậu

Xông hơi

Không chỉ luyện tập thể thao hàng ngày, chúng ta cũng nên thường xuyên xông hơi để giúp tinh thần được thư thái, thoải mái giúp đào thải chất cặn bẩn ra bên ngoài một cách tốt nhất.

Trên đây là một số chia sẻ của Nutri Fucoidan về nguyên nhân, dấu hiệu, phương pháp điều trị cũng như chế độ dinh dưỡng để cải thiện sức khỏe cho người mắc u bã đậu tốt nhất. Mong rằng những kiến thức này sẽ giúp các bạn có thể phòng tránh được căn bệnh này một cách hiệu quả.

Fucoidan Care - Tăng đề kháng hỗ trợ cho người bệnh ung thư. Sản phẩm là công trình nghiên cứu của hội đồng khoa học THT PHARMA và Công ty Kanehyde Bio co.,ltd Nhật Bản

Công ty Cổ phần THT Pharma hiện là đơn vị uy tín cung cấp sản phẩm Fucoidan Care chất lượng, chính hãng. Sản phẩm là sự kết hợp độc đáo của 3 thành phần Fucoidan, Beta Glucan, nấm đông trùng hạ thảo giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm tác hại xấu của quá trình hóa xạ trị, hỗ trợ hồi phục sức khỏe sau phẫu thuật và hạn chế tối đa quá trình oxy hóa.

Ngoài ra nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng Fucoidan Care có tác dụng tăng cường sức mạnh cho bạch cầu, tiêu diệt các tế bào lạ, các gốc tự do mà không gây ảnh hưởng tới các tế bào khỏe mạnh.

Sản phẩm này không chỉ thích hợp với những bệnh nhân ung thư mà còn phù hợp với những người khỏe mạnh với tác dụng dự phòng và tăng cường sức đề kháng, đẩy lùi bệnh tật. Hãy bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình ngay hôm nay bằng cách sử dụng Fucoidan Care đúng cách và hiệu quả. Liên hệ ngay với chúng tôi theo hotline: 0866.205.833 để được tư vấn chi tiết.